
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در کلاس اخلاق خود گفتند:کیفیت استنباط اسرار نماز از ظواهر احکام و آداب و شرایط و اجزا و ارکان و مقدمات و تعقیبات آن، نشان میدهد، تنها راه نیل به راز نماز، حفظ ظواهر آن است بدون تحجّر و جمود، زیرا ترک ظاهر انحراف از راه مستقیم است، و تحجر بر آن مایه خمود؛
یعنی همان فرقی که بین جسم (لا بشرط) و جماد (بشرط لا)، و نیز بین نامی (لا بشرط) و نبات (بشرط لا) است، همان امتیاز بین کسی که با حفظ همه احکام عبادت به حِکَم آن میرسد، و بین کسی که فقط بر احکام آن جمود میورزد، وجود دارد، و سرّ اینکه «جماد» بر انسان صادق نیست، ولی «جسم» بر او صادق است، و همچنین «نبات» بر او صادق نیست، لیکن «نامی» بر وی صدق میکند، آن است که انسان پویا و لا بشرط است، و در رهنِ جمادِ بشرط لا و نیز در گرو نباتِ بشرط لا نخواهد بود.
حضرت امامِ در تعلیقه بر شرح فصوص چنین میفرمایند: «طریقت و حقیقت جز از راه شریعت حاصل نخواهند شد، زیرا ظاهر راه باطن است…؛ کسی که چنین میبیند که با انجام تکلیفهای الهی باطن برای او حاصل نشد، بداند که ظاهر را درست انجام نداد و کسی که بخواهد به باطن برسد بدون راه ظاهر، مانند برخی از صوفیان عوام، او هیچ دلیلی از طرف خداوند ندارد».۱
و درباره گرامیداشت سالکان واصل که جامع بین ظاهر و باطناند، در کتاب سر الصلاه چنین میفرمایند: «از امور مهمهای که تنبه به آن لازم است…، آن است که اگر کلامی از بعض علمای نفس و اهل معرفت دیدند…، بدون حجّت شرعی رمی به فساد… نکنند، و گمان نکنند، هر کس اسم از… مقامات اولیا… برد، صوفی است یا مروّج دعاوی صوفیه است…؛ به جان دوست قسم، کلمات نوع آنها شرح بیانات قرآن و حدیث است».۲
۱٫تعلیقه حضرت امام بر شرح فصوص قیصری، ص۲۰۱٫
۲٫سرّ الصلوه، ص ۲۹٫
به نقل از : فرقه ها
آدرس صفحه : http://fergheha.ir/1393/10